Na Politechnice Krakowskiej powstało wyjątkowe narzędzie edukacyjne, które może realnie wpłynąć na jakość przestrzeni publicznych. Mowa o „Poligonie dostępności” – ścieżce edukacyjnej w formie toru przeszkód, stworzonej przez studentki architektury. Jej celem jest nauka projektowania przestrzeni przyjaznej wszystkim użytkownikom – osobom z niepełnosprawnościami (OzN), seniorom, dzieciom, ale i osobom w pełni sprawnym.
Projekt powstał z inicjatywy studentek Wydziału Architektury PK, które dostrzegły konieczność uwrażliwienia środowiska projektowego na realne trudności, z jakimi mierzą się użytkownicy przestrzeni miejskich. – „Problemy z nawierzchniami czy barierami architektonicznymi dotyczą każdego. Dlatego tak ważne jest budowanie świadomości i szukanie rozwiązań, które będą dostępne dla wszystkich” – podkreśla Wiktoria Sitko, liderka projektu.
Zobaczyć przestrzeń oczami innych
„Poligon dostępności” składa się z modułów, które można dowolnie konfigurować. Wystarczy kilka płyt o wymiarach 45×45 cm, by odwzorować różne typy nawierzchni – od trawy i żwiru po kostkę brukową czy płytki. W zestawie znajdują się również wycieraczki, krawężniki i inne elementy przestrzenne. Całość tworzy ścieżkę, którą można pokonać na wózku inwalidzkim, z zasłoniętymi oczami, o kulach lub niosąc ciężką walizkę. Każda sytuacja pozwala lepiej zrozumieć, jak konkretne rozwiązania architektoniczne wpływają na komfort i bezpieczeństwo użytkowników.
Projektowanie z empatią
W tworzeniu toru przeszkód ważną rolę odegrały konsultacje z ekspertami i wyniki ankiet wśród użytkowników przestrzeni publicznych. Dzięki temu projekt uwzględnia nie tylko powszechnie znane problemy, ale także mniej oczywiste trudności, np. to, że naturalne krawężniki mogą pomagać osobom niedowidzącym, ale jednocześnie utrudniać poruszanie się osobom z ograniczeniami ruchowymi.
– „Zależy nam, aby młodzi architekci już na początku swojej drogi zawodowej byli świadomi skutków swoich decyzji projektowych” – mówi Angelika Szydłowska, współtwórczyni ścieżki.
Przyszłość projektu
„Poligon dostępności” ma już za sobą pierwsze testy i bardzo pozytywny odbiór. Zespół pracuje nad jego rozbudową – w planach jest dodanie nowych nawierzchni i rozszerzenie toru. Studentki planują również zaangażowanie młodszych roczników, by edukacja w duchu dostępności rozpoczynała się jak najwcześniej.
Ten studencki projekt pokazuje, że dostępność może – i powinna – być integralną częścią procesu projektowego. A wszystko zaczyna się od empatii i uważności.
